Polacy zostali przemocą zagonieni przez Niemców do eskortowania Żydów - i na tym kończy się ich udział w zbrodni. W tekście prezentuję wiele ukrywanych przed Polakami materiałów, kluczowych dla zrozumienia kto i w jaki sposób mordu w Jedwabnem dokonał oraz kto i dlaczego sprawcą tego mordu nie mógł być. Polacy nie chcieli mieć z akcją gestapo i Einsatzgruppe SS Shapera nic wspólnego, czego dowiódł proces prowadzony przez niepolski sąd, w trakcie którego oskarżeni odwołali zeznania wymuszone biciem przez niepolskie UB.